راه‌آهن تهران با جهش ۱۴۰ درصدی درآمد صادراتی، رکورد تازه‌ای ثبت کرد؛ اما کارشناسان هشدار می‌دهند که فرصت‌های بزرگ‌تری همچون بازار ۶ میلیارد دلاری ترانزیت ریلی چین–اروپا در حال از دست رفتن است.
به گزارش تراز اقتصاد؛ اداره کل راه‌آهن تهران اعلام کرد که طی ماه‌های اخیر با صادرات ۱۶ هزار تن انواع کالا از طریق ایستگاه‌های ریلی تحت پوشش خود، درآمدی بالغ بر ۱۸۶ میلیارد ریال به دست آورده است. این میزان نسبت به مدت مشابه در سال‌های گذشته افزایش ۱۴۰ درصدی را نشان می‌دهد که حاکی از روند صعودی سهم حمل‌ونقل ریلی در صادرات کشور است.کالاهای صادرشده شامل محصولات متنوعی همچون فرآورده‌های پتروشیمی، مواد معدنی و مصالح ساختمانی بوده‌اند که از ایستگاه‌های راه‌آهن تهران بارگیری و به مقاصد مختلف منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای ارسال شده‌اند.به گفته مسئولان راه‌آهن تهران، این جهش درآمدی حاصل مجموعه‌ای از اقدامات توسعه‌ای در حوزه زیرساخت‌های ریلی، تسهیل فرایندهای بارگیری و تخلیه، و همچنین تقویت همکاری‌های لجستیکی با شرکای منطقه‌ای است. هدف‌گذاری اصلی این اقدامات، ارتقای سهم شبکه ریلی در ترانزیت و صادرات منطقه‌ای و بین‌المللی عنوان شده است.با توجه به مزایای اقتصادی و زیست‌محیطی حمل‌ونقل ریلی، سیاست‌گذاران حوزه حمل‌ونقل بر افزایش سهم این بخش در تجارت خارجی کشور تأکید دارند. رشد درآمد ارزی حاصل از صادرات ریلی تهران نیز مؤید این رویکرد بوده و نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در این بخش می‌تواند بازده قابل توجهی داشته باشد.اداره کل راه‌آهن تهران ابراز امیدواری کرده که با تداوم پروژه‌های توسعه‌ای، افزایش بهره‌وری و جذب بار جدید، این روند صعودی در ماه‌های آینده نیز ادامه یابد.با این حال، کارشناس حمل‌ونقل و ترانزیت کریم نائینی عنوان کرد که راه‌آهن تهران در تلاقی مسیرهای ریلی کشور وجود دارد و واگن‌های باری عبوری ناگزیر از عبور تهران هستند.
وی عنوان کرد که فرصت‌های بی‌نظیری برای افزایش درآمد ارزی راه‌آهن و خروج آن از زیان‌ده بودن وجود دارد که تمرکز بر حمل مسافر و به حاشیه راندن بار، علت آن بوده است.نائینی افرود: اختراع و توسعه راه‌آهن برای حمل بار مواد معدنی در انگلیس آغاز شد و اساس مزیت‌های ریلی بر پایه حمل بار حجیم در مسافت‌های طولانی است. در صورتی که حمل مسافر صرفا ویترین راه‌آهن است و علاوه بر آن که درآمدی به همراه ندارد، از دولت یارانه نیز دریافت می‌کند.حسن کریم‌نیا، کارشناس حمل‌ونقل ریلی، عنوان کرد که فرصت ۶ میلیارد دلاری در دسترس ما است که از آن استفاده نمی‌کنیم و سهم ما تقریبا سفر است. ترانزیت ریلی بارهای چین-اروپا که می‌تواند از سرخس وارد کشور شده و پس از عبور از تهران، به مرز رازی برسد و پس از ترکیه به اروپا منتقل شود.کریم نیا توضیح داد که حمل‌ونقل کانتینری از طریق خط آهن چین و اروپا در نیمه اول سال ۲۰۲۵ به ۱۶۰,۶۰۰ TEU (واحد معادل بیست فوت) از طریق این مسیرها (عبور از روسیه یا دریای خزر یا ایران) جابه‌جا شده است که با ادامه این روند پیش بینی می شود به ۳۲۰,۰۰۰ TEU در سال ۲۰۲۵ برسد.این کارشناس ریلی تصریح کرد که سهم تقریبا صفر ایران از ۱۶۰,۶۰۰ کانتینر جابه‌جا شده تقریبا صفر بوده در صورتی که حق دسترسی آنها برای عبور از مسیر سرخس-رازی حدود ۴۰۰ دلار برای هر کانتینر است و بازار ترانزیت ریلی ۶ میلیارد دلاری در دسترس ما گذاشته است.گفتنی است پس از جنگ روسیه و اوکراین در سال ۲۰۲۲ مسیر روسیه برای ترانزیت ریلی چین-اروپا با کاهش عملکرد مواجه شد و مسیر دریای خزر که کریدور جعلی زنگرور (به تازگی توافق آن میان آذربایجان و ارمنستان به امضا رسید) بخشی از آن است، با نفوذ آمریکایی‌ها مواجه شده است.
این در صورتی است که طی چند سال گذشته درگیری‌های چین و آمریکا در تنگههای دریایی از جمله مالاکا شدت گرفته و چینی‌ها برای تامین امنیت تجارت خارجی خود راهی جز روی آوردن به مسیرهای زمینی ندارند.
لینک کوتاه : https://taraznameheghtesad.ir/?p=5546
