بازار جَوگیر | قیمت‌گذاری غلط بلای جان بازار خودرو
یک کارشناس خودرو گفت: اینگونه نیست که تا شورای رقابت از افزایش قیمت صحبت می‌کند بلافاصله قیمت‌ها تغییر کند و اگر اکنون افزایشی رخ داده به دلیل یک جو روانی است.
به گزارش تراز اقتصاد،با ورود به هفته جاری افزایش قیمت‌ها در بازار خودرو شدت یافت به طوری که پراید ۱۱۱ به قیمت ۱۳۰ میلیون تومان رسیده است. به گفته برخی از فعالان بازار افزایش قیمت در روزهای اخیر تنها به دلیل جو روانی ناشی از صحبت‌های شورای رقابت برای افزایش قیمت خودرو در کارخانه است. البته رئیس شورای رقابت پس از وقوع اتفاقات اخیر، مجدداً اعلام کرد که فعلاً برای تغییر قیمت خودرو تصمیم قطعی گرفته نشده اما با این حال کارشناسان معتقدند که برخی‌ها با توجه به اخبار سعی در فضاسازی داشته و نظم بازار را برهم می‌زنند.
از سوی دیگر عده‌ای از کارشناسان تعطیلات و محدودیت‌های اخیر کرونایی را عاملی برای نوسانات اخیر بازار خودرو می‌دانند. به گفته آنها تعطیل شدن بازار خودرو باعث شده است که وبسایت‌های اینترنتی طی روزهای گذشته قیمت‌سازی در فضای مجازی را از سر گرفته و با ارائه قیمت‌های سلیقه‌ای بر طبل حواشی صنعت خودرو می‌کوبند. نعمت‌الله کاشانی‌نسب، نایب رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودروی تهران در این خصوص گفته است: میزان فروش در بازار خودرو طی هفته گذشته بسیار ناچیز بود و در حالی که خریداران و مصرف کنندگان کم کم در حال ورود به بازار بودند، ستاد ملی مقابله با کرونا به دلیل قرمز شدن تعداد زیادی از شهرها، بازارهای کشور را به مدت ۱۰ روز تعطیل کرد. بازار تعطیل است و هیچ قیمتی رد و بدل نمی‌شود از این رو قیمت‌های درج شده در وبسایت‌های اینترنتی، سلیقه‌ای بوده و واقعی نیستند.
بازار گرفتار جو روانی
با توجه به مسائل گفته شده می‌توان نتیجه گرفت که جو روانی مهم‌ترین عاملی است که کارشناسان و فعالان بازار به ان اشاره دارند. امیرحسن کاکایی، کارشناس خودرو نیز با اشاره به نوسانات قیمتی روزهای اخیر در بازار گفت: هنگامی که شورای رقابت می‌گوید قرار است افزایش قیمت در بازار خودرو اعمال شود باید توجه داشته باشیم که این اتفاق حداقل به یک‌ماه زمان نیاز دارد تا در بازار انجام شود. بنابراین اینگونه نیست که تا شورای رقابت از افزایش قیمت صحبت می‌کند بلافاصله قیمت‌ها تغییر کند و اگر اکنون افزایشی رخ داده به دلیل یک جو روانی است.
وی با اشاره به قیمت‌گذاری غلط در بخش خودرو افزود: نکته مهمی که باید به آن اشاه کرد این است که اصولا قیمت‌گذاری‌های غلط دائما بازار را هیجان‌زده می‌کند. اکنون افرادی از خودروسازان خرید می‌کنند که می‌دانند سودی نصیبب‌شان می‌شود، به این شکل که مثلا خودرویی را از کارخانه با قیمت ۱۵۰ میلیون تومان می‌خرند این درحالی است که همان خودرو در بازار ۳۰۰ میلیون تومان معامله می‌شود. در این حالت اگر خودرو ۴۰ میلیون تومان در کارخانه افزایش قیمت داشته باشد، همان ۴۰ میلیون تومان در بازار منتقل می‌شود و در آن شرایط باز ما شاهد افزایش قیمت در بازار آزاد هم خواهیم بود. اما اگر قیمت‌گذاری آزاد باشد شاید در کوتاه‌مدت بازار را با افزایش قیمت روبه‌رو کند اما چون بازار کشش ندارد قیمت‌ها به مرور تعدیل خواهد شد.
این کارشناس خودرو اظهار کرد: متاسفانه وضعیت قطره‌چکانی که امروزه در قیمت‌گذاری خودرو دیده می‌شود سبب نوساناتی همانند نوسانات روزهای اخیر است.
کاکایی با بررسی رابطه قیمت خودرو و نرخ دلار ادامه داد: واقعیت این است که این روزها قیمت واقعی خودرو حتی در شرایطی که تولید خودرو بالا رفته است، تحت تاثیر نرخ دلار بوده و بازار توجه کمی به خبر افزایش قیمت خودرو می‌کند، لذا اگر یک تا دو هفته دیگر دست نگه داریم خواهیم دید که نوسانات فروکش می‌کند چراکه بازار کشش افزایش را ندارد.
وی افزود: اکنون پراید ۱۳۰ میلیون تومان شده است و در چنین شرایطی شاید عده‌ای از اب گل‌آلود ماهی بگیرند اما پس مدتی می‌بینیم که خریداران عقب‌نشینی می‌کنند و بازار نشان می‌دهد که کششی به افزایش قیمت ندارد.
این کارشناس خودرو اظهار کرد: به هر صورت هنگامی که قیمت خودرو وابسته به دلار باشد در آن شرایط اگر ارزش ریال کاهش یابد چه شورای رقابت دستور بدهد و چه ندهد بازار شاهد افزایش قیمت خواهد بود.
وی با اشاره به سودهای کلان دلالان در بازار خودرو گفت: در مجموع می‌توان گفت ما یک نوع هیجانات کوتاه‌مدت داریم که برخی از افراد به دنبال استفاده از شرایط ناشی از این هیجانات هستند. به همین دلیل تا وقتی قیمت‌گذاری غلط ادامه دارد دلالان بازار را بازی خواهند داد. در سه سال گذشته حدود ۵۰ تا ۸۰ میلیارد تومان خسارت به صنعت خودرو وارد شده و بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان پول در جیب دلالان رفته است این عدد بزرگ به دلالان قدرت می‌دهد بنابراین تا زمانی که با این قیمت‌گذاری جلو برویم آنها به راحتی بازار و معاملات را بازی می‌دهند.
وی گفت: من معتقدم فضای فعلی یک جو روانی است و بازار در یک شرایط ابهام قرار دارد.
جذابیت از دست رفته بازارهای اقتصادی
کاکایی با اشاره به رکود بازارهای اقتصادی ادامه داد: امسال یک نگرانی بزرگ وجود دارد و آنهم حجم بزرگ نقدینگی در کشور بوده و این درحالی است که هیچ بازار سرمایه‌گذاری اکنون جذاب نیست. مسکن و خودرو در رکود به سر می‌برند، بورسی که تا مدت‌ها قبل یکی از جذاب‌ترین بازارها بود امروزه روزهای نزولی را پشت سر می‌گذارد و خبری از اعتماد عمومی نیست، بازار دلار هم که سرتاسر ابهام بوده و نمی‌توان گفت بالاخره وعده ارزانی محقق می‌شود یا خیر. در این شرایط یک اتفاق خطرناک به اسم بی‌تفاوتی ممکن است رخ دهد. یعنی افراد و فعالان اقتصادی برای‌شان فرقی نمی‌کند به کدام بازار وارد شوند. لذا در چنین مواردی دلالان برزگ شروع به فضاسازی می‌کند و این فضاسازی‌ها برای بازار خودرو بسیار خطرناک خواهد بود.
وی ادامه داد: مسئولان باید نگاه ویژه‌ای به بازار خودرو داشته باشند تا از اتفاقات احتمالی جلوگیری شود. دو راهکار وجود دار یا باید بازار را تا چند ماه آینده به یک‌باره آزاد کنند و یا فعلا بازار را به حال خود رها کرده تا دولت بعدی با برنامه‌های جدید به میدان بیاید.
کاکایی اظهار کرد: اگر قیمت‌گذاری آزاد شود چون پول مستقیم به دست خودروساز می‌رسد و سودهای آنچنانی حذف می‌شود، بازی سود برای دلالان تمام می‌شود و از طرفی چون خودروساز پولی به دست آورده می‌تواند تولید را بالا ببرد. در آن شرایط چون تولید با قیمت بالا به بازار عرضه می‌شود و مصرف‌کنندگان قدرت خریداشان پایین است دیگر کسی نمی‌تواند در بازار بازی کند. اما اگر قیمت‌گذاری دستوری باشد افراد با جوسازی سبب افزایش قیمت در بازار خواهند شد.
