تدبیر دولت! | واردات برق به جای استفاده از نیروگاههای کوچک
باوجود اینکه تنها بخشی از نیروگاههای کوچک مقیاس بیش از ٢٠٠ مگاوات ظرفیت خالی تولید دارند، وزارت نیرو اقدام به واردات ١۴٠ مگاوات برق از ترکمنستان کرده است.
به گزارش تراز اقتصاد، با آغاز روزهای گرم امسال پیش از شروع تابستان، میزان مصرف برق افزایش یافت و متأسفانه شاهد خاموشیهای گستردهای در سطح کشور بودیم.
هرچند افزایش دمای زودهنگام موجب رشد مصرف برق میشود، اما از دست دادن ظرفیت ۴ هزار مگاواتی تولید برق از نیروگاههای برق آبی، استفاده واحدهای غیر مجاز استخراج رمزارزها نیز مزید بر علت بوده است. برآورد دقیقی از میزان مصرف برق واحدهای غیرمجاز استخراج رمزارز وجود ندارد اما برآورد منابع خارجی نشان میدهد حدود ١٨٠٠ مگاوات از برق مورد استفاده در این واحدها به صورت غیرمجاز است.
نکته دیگری که باید به آن توجه داشت، تأخیر در اتمام تعمیرات اساسی نیروگاه است. علت این تأخیر به کمبود گازرسانی در زمستان به نیروگاهها باز میگردد. زمستان سال گذشته به دلیل اولویت تأمین گاز بخش خانگی، میزان گازرسانی به نیروگاهها به شدت کاهش یافت. به این ترتیب با وجود خالی بود نیمی از ظرفیت تولید برق کشور، به طور کم نظیری در زمستان نیز خاموشیهایی را تجربه کردیم. علاوه بر این به دلیل همین چالش گازی، تعمیرات اساسی نیروگاهها که اغلب در زمستان با هدف آمادگی حداکثری برای تأمین برق در تابستان، انجام میشود، با تأخیر رو به رو شد و کمبود ٧ هزار مگاواتی ظرفیت برق در روزهای پیش از تابستان را ایجاد کرد که البته در حال حاضر بر طرف شده است.
به گفته کارشناسان هرچند تمامی این عوامل مؤثر بر خاموشیهای اخیر صحیح است، اما منطق صحیحی برای توجیه وضع موجود نیست؛ چرا که علاوه بر قابل پیش بینی بودن، بارها از سوی متخصصین صنعت برق خطاب به تصمیم گیران این صنعت، عنوان شده است.
یکی از راهکارهایی که دولت با توجه کردن و بهبود بخشیدن می توانست از ظرفیت آن استفاده کند، نیروگاههای کوچک مقیاس با تولید پراکنده هستند.
به گفته احسان صدر، رئیس انجمن نیروگاههای کوچک مقیاس، با وجود اینکه نیروگاههای کوچک مقیاس تنها ٢ درصد ظرفیت نیروگاهی کل کشور را تشکیل میدهند اما سهم ۲۰ تا ٢۵ درصدی در ایجاد ظرفیتهای جدید تولید برق دارند.
وی بزرگترین مشکل نیروگاههای مقیاس کوچک را مطالبات معوق آنها از دولت اعلام و تصریح کرد: در دی ماه سال ٩٩ بیش از ۶ ماه بود که این نیروگاهها مطالبات خود را دریافت نکردند. این میزان، بدون احتساب معوقات سالهای قبل است. میزان معوقات سال ٩٩ این نیروگاهها حدود ٢ هزار میلیارد تومان است.
این در حالی است که برق نیروگاههای کوچک مقیاس ۴ ماه از سال خریداری میشود آن هم با نرخهای بسیار نازلی که عملاً صرفه اقتصادی ندارد. در حال حاضر به خاطر همین مشکل، بیش از ۲۰۰ مگاوات از نیروگاههای عضو این انجمن در خاموشی به سر میبرند و این برای یک طرح سرمایه گذاری که انتظار میرود ۱۰۰ سال ادامه یابد به معنی فاجعه است.
با وجود این ظرفیت بیش از ٢٠٠ مگاواتی از محل این نیروگاهها، سخنگوی صنعت برق از آغاز واردات ۱۴۰ مگاواتی برق به ایران از ترکمنستان با اتصال خط انتقال برق این کشور به سرخس خبر داد و گفت: این میزان میتواند بخشی از نیاز منطقه خراسان را تأمین کند.
واردات برق آن هم در شرایطی کنونی کشور، ضمن خروج ارز، در راستای تحقق شعار سال مورد تاکید رهبری معظم انقلاب با محوریت رونق تولید و رفع مشکلات این حوزه با حمایت و پشتیبانی حداکثری نیست. در حالی که استفاده از ظرفیت تولید برق نیروگاههای کوچک مقیاس علاوه بر رفع نیاز بخشی از کشور به برق، موجب اشتغالزایی و رشد شاخصهای تولید میشود و از خروج ارز جلوگیری میکند. بنابراین انتظار میرود وزارت نیرو به جای واردات برق از این ظرفیتهای داخلی استفاده کند.